در ساختار های تاریخی اجتماع، ایران بیشترین زمان را در سازمان قبیله ای دارا بود، تاریخ ایل های کوچنده ایران، که روزی بیشترین جمعیت ایران را تشکیل می دادنددر حال حاضر به تعداد بسیار کم رسیده است.استان اردبیل یکی از استان هاییست که از ایل ها و عشایر متعددی برخوردار است که مهم ترین و منسجم ترین آن ها ایل های شاهسون و ارسباران هستندکه درمناطق گوناگون استان پراکنده شده اند. ایل شاهسون از مهم ترین و معروف ترین ایل های استان های اردبیل و آذربایجان شرقی به شمار می رود که دارای پیشینه تاریخی زیادی بوده و از ویژگی های خاص
اجتماعی- فرهنگی برخوردار است. اعضای این ایل دامدار هستند و از مراتع
سرسبز کوه های خطه اردبیل استفاده می کنند. عشایرشاهسون نیز در نواحی کوهستانی به سر می برند و قلمروی عمده آن ها دشت مغان است اما در فصل های تابستان و بهار این عشایر به دامنه سبلان کوچ میکنند اینک به دامنه سبلان سفر میکنیم و با وارد شدن به این عشایر بیشترین چیزی که نقش مهمی در اقتصاد خانواده ایفا میکنند زنان عشایرند.
زنانی پر تلاش،ساده و بی ریا و با تجربه هستند که از دیرباز تا به امروز همواره همراه و پشتیبان مردان خود در تمام سختی ها و مشکلات زندگی بوده اند. انها به هنگام کوچ چنان شیفته کارند و کوه را مانند فرزند خود نوازش می کنند، که فراموششان می شود غروب سرخ خورشید تماشاترین لحظه شهرنشینان شده است.کوچ برای آنها تحرک است، چرخه ای که می چرد تا نان به عمل خویش خورند، کوه با همه عظمتش با کوچکترین بارش رانش می کند و به حرکت می افتد، در برابر اینهاسر فرو می آورد، باید حرکت کرد، چرا که ایستادن و ماندن این جا مرداب می زاید، حتی اگر آب رونده باشد درست مثل رودی که از کنار پای تو می گذرد و نم پس نمی دهد.زنان عشایر استراحت ندارند .آنها بعد از استراحتی در شب به وقت سبیده دم چادر را به کمر میبندد یایلوق یا همان روسری به سر میبندندو شروع به خمیر درست کردن میکنند.
این زنان زحمتکش علاوه بر کارهای روزانه با درست کردن انواع محصولات لبنی از شیر گوسفند خود مانند ماست،دوغ،کره،روغن،کشک و با فروش آنان در بدست آوردن معاش روزانه به همسر خود کمک میکنند و در اقتصاد خانه و جامعۀ خود نقش بسزایی دارند. آنان لحظه ای از تلاش دست نمی کشند و زمان فراغت خود را با پشم گوسفند جاجیم ، نمد ،خورجین و پشتی می بافند واز این طریق هم بر اقتصاد خانه کمک می کنند. زندگی در کوهستان از یک سو و به سر بردن در دشتهای آزاد و پهناور از سوی دیگر عشایر را مردمانی دلیر و سلحشور به بار آورده و روحیه سخاوت و جوانمردی به آنان بخشیده است.
عشایر بر محور دامداری و کشاورزی در سال دوبار به صورت کوچ برون استانی و منطقه ای و کوچ درون استانی محل زندگی خود را تغییر می دهند و عشایر در ابتدای بهار از مناطق گرمسیری یا قشلاقی به طرف مناطق سردسیری و ییلاقی به کوچ می روند.
