شهر الکترونیک؛ آنچه بیش از هر چیز مورد نیاز است
آراس: انتظار در صف‌های طولانی، پیمودن مسافت‌های زیاد برای خرید کالا و دریافت خدمات، معطل شدن در ترافیک‌های کلافه‌کننده و سنگین تنها گوشه‌ای از اتلاف وقت در شهر است و در مقابل تصور اینکه شهروندان در منزل بنشینند و از طریق وب‌سایت به تمام خدمات شهری دسترسی داشته باشند برای ما غیرممکن است، اما واقعیت این است که شهرهای بزرگ دنیا بیشترین خدمات دهی را در کمترین زمان به شهروندانشان می دهند.
شهروندان از بدو تولد تا تا آخرين لحظات عمر خود را با سازمانی به نام شهرداری در ارتباط اند و از آنجا که خدمات ارائه شده توسط شهرداری ها خدماتی پیچیده، متنوع، متفاوت و شاید آسیب پذیر است، لذا می توان با حرکت به سمت شهرداری الکترونیک از آسیب های پیش گفته جلوگیری نمود و هرچه شهرداری ها به فناوری روز تجهیز شوند، بهره وری افزایش خواهد یافت که نتیجه این عملکرد، خدمت رسانی هرچه گسترده تر به شهروندان خواهد بود.
شهر الکترونیک یکی از میدان های در دسترس شهروندان و مدیران شهری در عرضه کردن و مورد استفاده قرار دادن خدمات شهری بر اساس فناوری اطلاعات است.
از دیگر سوی شهروند الکترونیک در مقایسه با شهروند سنتی، زندگی مدرن تری را تجربه كرده، برای زندگی در عصر ارتباطات و اطلاعات اعتماد به نفس بیشتری دارد و با توانایی بیشتری از حقوق شهروندی خود دفاع می کند. فراگیری مهارت های شهروند الکترونیکی، توانایی استفاده از فناوری های ارتباطی نوین را در شهروندان افزایش می دهد که به نوبه خود آنها را برای استفاده از تسهیلات و خدمات دولت الکترونیک آماده می کند.
ابعادی از توســعه ی پایدار تنها با استقرار شــهر الکترونیک تحقق می یابــد؛ کاهش زمان تلف شــده شــهروندان در ترافیک، عرضه ی بهتر خدمات، توزیــع عادلانه تر امکانات، کاهش آلودگی محیط زیســت، افزایش اشــتغال و بهبود مدیریت پایدار شــهری از ویژگی های اجتماعی شــهر الکترونیکی است.
از مزایای اقتصادی پیاده‌سازی طرح شهر الکترونیکی می‌توان به کاهش هزینه‌هاى تردد شهرى، افزایش سرمایه‌گذارى در نتیجه گسترش ارتباطات جهانى، صرفه جویى در مصرف سوخت‌هاى محدود، تسهیل انجام امور اقتصادى به خاطر ۲۴ ساعته بودن ارائه خدمات و... اشاره کرد.
کاهش زمان اتلاف شده شهروندان در ترافیک، عرضه بهتر خدمات، توزیع عادلانه‌تر امکانات، کاهش آلودگى محیط زیست، افزایش اشتغال و بهبود مدیریت پایدار شهرى از ویژگی‌های اجتماعی شهر الکترونیکی است.
مهم‌ترین اثرات فرهنگى این شهر نیز شامل اطلاع‌رسانى سریع، انتشار نشریات الکترونیکی برای شهروندان، آموزش مجازى، ایجاد کتابخانه دیجیتالى، افزایش سواد و ایجاد نوعى جهان‌نگرى است که به افزایش رفاه و ارتقاى فرهنگ کمک می‌کند.
هر چند صاحب نظران فناوری اطلاعات ، بر اهمیت سرعت حرکت درراستای ایجاد شهرهای الکترونیک واقف هستند و عواقب تاخیر در این مسیر را درک می کنند، اما به دلایل مختلف از جمله زیرساخت های نامناسب و ناکافی، عدم هماهنگی دستگاه های اجرایی و... پیشرفت های مربوط به وارد شدن در این مسیر در بستر جامعه، روند کندی داشته است. در واقع با گذشت بیش از یک دهه از ورود مباحث راه اندازی شهر الکترونیکی در ایران، وجود چالش های متعدد موجـــــــب عــدم تحقق پیشرفت های مورد انتظار شده است.
مهم ترین موانع استقرار شهر الکترونیک به ترتیب شامل موانع مدیریتی، آموزشی، اقتصادی، فنی و موانع سیاسی می شود. طبق تعریف مرکز توسعه بین المللی دانشگاه هاروارد، یک جامعه از لحاظ الکترونیکی مجهز به زیرساخت های فیزیکی ضروری فناوری اطلاعات و ارتباطات مانند شبکه مخابراتی با پهنای باند وسیع، دسترسی مطمئن و قیمت مناسب را شامل می شود.
لذا در پایان باید گفت درصورت آماده شدن بسترهای مناسب، ایران به لحاظ بهره گیری از مهارت های دنیای الکترونیکی از ظرفیت بسیار بالایی برخوردار است. در کشور عزیزمان ایران نیز شهرهای مختلف به همراه سازمان های موجود در آنها، گام های بلندی را برای الکترونیکی شدن برداشته و کارهای قابل تقدیری انجام داده اند اما باید بیشتر تلاش و کوشش کرد تا شهری الکترونیکی مدرن امروزی داشته باشیم.
عفیفه صیوانی
