آراس- پيشروي نيروهاي دولتي و نيروهاي الحشد شعبي عراق به سمت مركز شهر فلوجه نشان ميدهد كه همگرايي موجود ميان ملت و دولت عراق براي سركوب گروهك تروريستي داعش در اين كشور، به نقطه اميدبخشي رسيده است و با وجود تبليغات و جريانسازي رسانههاي عربي، نيروهاي مردمي و نيروهاي مسلح، توانستند به موفقيتهايي در پاكسازي فلوجه دست پيدا كنند.
به نظر ميرسد ظرف روزهاي آينده، شهر مهم و استراتژيك فلوجه، به طور كامل پاكسازي شود و اين امر، كمك مهمي به برقراري ثبات و امنيت در عراق تلقي خواهد شد. پاكسازي فلوجه و همچنين، آزادسازي فرمانداري اين شهر، مقدمهاي براي پيشروي نيروهاي دولتي و مردمي عراق، به سمت موصل و پاكسازي استان موصل از وجود داعش است.
اين امر نشان ميدهد كه نشست اخير وزراي دفاع ايران، روسيه و سوريه در تهران، به استراتژي مشتركي ميان سه كشور براي همكاري درباره سركوب گروهكهاي تروريستي در عراق و سوريه رسيده و در حال حاضر شاهد هستيم كه اين طرح، كاملا عملياتي شده است. لذا به نظر ميرسد كه اگر نيروهاي مردمي موفق به پاكسازي كامل فلوجه و موصل شوند، منطقه خاورميانه شاهد نوعي ثبات و امنيت خواهد بود.
از سوي ديگر، دولت سوريه با توجه به تجربهاي كه در پنج سال گذشته به دست آورده است، خواهد توانست شهرهاي مختلف سوريه را از وجود گروهكهاي تروريستي پاكسازي كنند. به همين جهت، اينطور به نظر ميرسد كه طرح مشترك آمريكا، عربستان، قطر و تركيه براي ناامن كردن منطقه، از رهگذر كمك به گروهك تروريستي داعش با شكست مواجه شده و امروز، محور مقاومت توانسته شطرنج نظامي و جغرافيايي خاورميانه را بر اساس الگوهاي محور مقاومت ترسيم كند. به همين دليل، دولت و ملت عراق با جديت كامل درصدد هستند تا موصل را نيز پاكسازي كنند و اگر اين پاکسازي صورت بگيرد، مقدمهاي براي پاكسازي كامل سوريه از وجود گروهكهاي تروريستي خواهد بود.
در شرايطي كه كشورهاي عرب منطقه، بهشدت از سركوب گروهكهاي تروريستي در عراق و سوريه نگران هستند، اراده كشورهايي مثل ايران، عراق و سوريه، بر سركوب كامل گروهكهاي تروريستي است. به نظر ميرسد كه آمريكا و غرب، به ماموريتهاي تعريفشده اين گروهها پايان دهند. خاصه اينكه آمريكا بهشدت نگران است كه گروهك تروريستي داعش، در كشورهاي مختلف جهان، ازجمله آمريكا، دست به عمليات تروريستي بزرگ و گسترده بزند. پس آمريكاييها در مقام تماشاگر، در پي اين هستند كه ايران، سوريه و عراق، به طور مشترك داعش را سركوب كنند. چرا كه امروز داعش به عنوان خطري جدي براي كشورهاي اتحاديه اروپا و آمريكا تلقي ميشود.
از طرف ديگر، اختلافات ميان آمريكا، عربستان سعودي و تركيه بر سر موضوع داعش و حضور داعش در منطقه تشديد شده است. سفر اخير محمد بن سلمان، وزير دفاع سعودي به واشنگتن و ديدار او با اشتون كارتر، وزير دفاع ايالاتمتحده آمريكا، در چارچوب رايزني پيرامون كاهش اختلاف ميان آمريكا و عربستان بر سر داعش است. آمريكاييها به اين نتيجه رسيدهاند كه رگههايي از حضور داعش در آمريكا وجود دارد و باید سريعا داعش را مهار كنند. اتفاقات اخيري كه در آمريكا رخ داد، نظير آنچه در اورلاندو و در كلوب شبانهشان رخ داد، بهشدت مقامات اين كشور را تكان داد. همچنين، اتفاقاتي كه در كشورهاي اروپايي صورت گرفته، نشان ميدهد كه هم اروپا و هم آمريكا، بايد هرچه سريعتر به سمت مهار داعش حركت كنند. آنهم بدون اينكه هزينههاي چنداني متحمل شوند.
از آن جايي كه ايران، روسيه، عراق و سوريه، ميتوانند با استفاده از ظرفيتهاي خود داعش را سركوب كنند، لذا آمريكاييها سياست بيتفاوتي را در پيشگرفتهاند و در واقع دنبال اين هستند كه اين چهارکشور ، داعش را سركوب كنند و اين امر در نهايت، به نفع آمريكاست. در هر حال، اختلافنظر ميان عربستان و آمريكا درباره داعش كاملا علني و رسانهاي شده است.
حسن هانی زاده
تحلیگر مسائل بین المللی