"خودکرده را تدبیر نیست"(مروری بر تاثیر رفتار های قومی بر انتخابات شورای اهواز) /یادداشتی از عدنان ناصری
پس از مشخص شدن نتایج اولیه انتخابات و مشاهده شکست خود، جوسازی و شانتاژ را با زیر سوال بردن عملکرد دستگاههای اجرایی و برگزار کننده انتخابات که همزمان دو انتخابات مهم و سرنوشت ساز را برگزار می نمود؛ آغاز کردند و آنها را آماج انواع تهمت ها و تخریب های خود نمودند.
پنجمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در حالی پایان یافت که اعلام نتایج آن از سوی برخی افراد و گروه های شناخته شده با رویکرد عمدتا قومی مورد تردید و پرسش قرار گرفت.
به گمان برخی از آنها فرآیند برگزاری انتخابات و نحوه صیانت از آراء مردم محل سوال بوده و برخی دیگر اعلام نتایج را به نوعی غیر واقعی و مهندسی شده می دانند،اما در این میان کسانی که بدون پیش فرض های ذهنی به موضوع می نگرند، نظری متفاوت داشته و انتخابات شوراها را با توجه به کثرت کاندیداها و زمینه های اجتماعی موجود در هر منطقه در بستری واقع بینانه تر ارزیابی می نمایند.
لذا با اذعان به حساسیت و اهمیت موضوع و با توجه به اینکه جامعه ما در نیمه راه مردم سالاری قرار دارد،لازم است ضمن واکاوی رفتارها و آسیب های موجود،به شفاف شدن هرچه بیشتر این امر اهتمام نموده تا ضمن تصحیح خطاها و اشتباهات احتمالی،جامعه نیز تحلیل واقع بینانه تری از شرایط و رویکردهای پیش خود به دست آورد.
از آنجاییکه مجموعه رفتارهای کنشگران سیاسی اعم از افراد و گروه های تاثیرگذار در فرآیند انتخابات در بستری دموکراتیک یا حداقل با تمسک به مفاهیم و ارزش های دموکراتیک شکل می گیرد لازم است یادآوری شود،دموکراسی به عنوان مفهومی انتزاعی_انضمامی بسترهای مدنی_سیاسی زیادی را در خود هضم نموده که به عنوان محملی جهت حضور گسترده نیروهای متنوع سیاسی_اجتماعی که روند تبدیل شدن آگاهی به عمل سیاسی را در خود جای داده عمل می نماید و انتخابات به عنوان دروازه ورودی دموکراسی یکی از مفاهیم پایه ای و اساسی آن است که بدون دموکراسی معنا نمی یابد و وقتی سخن از دموکراسی و سازو کارهای آن می شود باید به الزامات و شرایط آن نیز پایبند بود.
انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا یکی از مصادیق اصلی تحقق مشارکت مردم در امور مربوط به زندگی خود به شکلی مستقیم است که نتایج و برون داد آن می تواند تا حدود زیادی نمادی از سطح آگاهی،نوع و جهت گیری مطالبات و درجه حساسیت شهروندان نسبت به سرنوشت خود باشد.
انتخابات شوراها به دلیل ماهیت بومی و خاصیت محلی آن،خصوصا در شهرهای دارای ترکیب جمعیتی متنوع از آسیب پذیری ها و محدودیت های بیشتری در روند برگزاری و نتایج حاصل از آن برخوردار است.
معمولا در این گونه مناطق بخشی از جامعه (که خوشبختانه با توجه به رشد آگاهی عمومی روند آن رو به کاهش است)به جای تمرکز بر قابلیت ها و شایستگی های افراد متناسب با نیازهای جامعه و استفاده از ظرفیت انتخابات جهت حل مشکلات شهر/روستای خود،تعصبات قومی و قبیلگی را ملاک انتخاب خود قرار داده و گاهی اوقات نیز یک گام فراتر رفته و از خلال انتخابات موضوع هویت طلبی را نیز دنبال می نمایند،که علاوه بر عدم کسب توفیق در انتخاب افراد شایسته و کاردان، ضریب حساسیت های اجتماعی را نیز افزایش داده و به نوعی فضای جامعه را به سوی قطبی شدن و چندگانگی سوق می دهند،که حاصلی جز افزایش و تعمیق مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به همراه ندارد.
اما در این میان نخبگان و روشنفکران قومی عمدتا نقش موثری ایفا می نمایند_حداقل در میان بخشی از جامعه_آنها معمولا سوار بر امواج مطالبات و خواسته های مردم تلاش دارند تا شرایط موجود را به نفع خود مصادره نموده،بدون آنکه به پیامدها و عواقب عملکرد خود به خوبی توجه داشته باشند.در واقع اغلب نخبگان قومی_خود بزرگ بینان قومی_ به جای کمک به ایجاد و تقویت انسجام اجتماعی و ترویج حس هم سرنوشتی در میان اقشار مختلف جامعه،با دامن زدن به برخی تفاوت های فرهنگی_اجتماعی و تبدیل آنها به اختلافات و چند دستگی،سعی دارند تا شرایط موجودیت سیاسی و اجتماعی خود را توجیه نمایند و جالب تر اینکه جهت توجیه رفتارهای خود نیز بعضا به اصولی از قانون اساسی و معیارهای دموکراتیک متوسل می شوند،بدون آنکه در عمل کوچکترین پایبندی به آن داشته باشند.
در انتخابات دوره پنجم شورای اسلامی شهر اهواز از پیش از شروع تبلیغات انتخابات تا بعد از اعلام نتایج اولیه به خوبی شاهد رفتارهای اختلاف افکنانه،ناشیانه و فرافکنانه برخی از این مدعیان قومی بودیم، که ابتدا با انتشار لیست های متعدد قومی_ زیر سایه اختلافات سنگین_و دامن زدن به مطالبات قومی و فرقه ای با تمسک به شعارهایی همچون تبعیض،نابرابری، احقاق حقوق اقلیت ها و ... سعی نمودند ذهن بخشی از جامعه را تهییج نمایند و سپس در قامت یک‌کنشگر سیاسی تعدادی از افراد را در لیست های سیاسیِ منتسب به جریان اصلاحات جای دادند و همزمان از وجهه اصلاحات نیز به سود خود بهره جستند(که البته همه این اقدامات بسیار ناشیانه و پراکنده انجام شد) لیکن از آنجاییکه دیگر جامعه به قول و فعل آنها اعتمادی نداشته و رفتارهای اختلاف افکنانه آنها حتی نزد طرفداران دیروزشان نیز به شدت رنگ باخته است،پس از مشخص شدن نتایج اولیه انتخابات و مشاهده شکست خود، جوسازی و شانتاژ را با زیر سوال بردن عملکرد دستگاههای اجرایی و برگزار کننده انتخابات که همزمان دو انتخابات مهم و سرنوشت ساز را برگزار می نمود؛ آغاز کردند و آنها را آماج انواع تهمت ها و تخریب های خود نمودند.
آنها قبل از آنکه خود و عملکردشان را مورد بازبینی قرار دهند دیگران را مقصر باخت خود جلوه داده و چشم بر واقعیت های امروز جامعه بستند. از نظر ایشان هرگاه نتیجه دلخواه را کسب ننمایند،پس حتما تقلب شده و انتخابات را مهندسی شده می دانند،در حالتی خوش بینانه تغافل و عدم آگاهی آنان از تحولات سیاسی_اجتماعی،آنها را درچنبره ای از توهمات و بدبینی ها گرفتار نموده و متوجه نیستند یا نمی خواهند متوجه شوند که مطالبات و اولویت های جامعه و روش های دستیابی به آنها تغییر کرده و فضای آزاد و گردش سریع اطلاعات جامعه را از خود بزرگ خواندگان قومی بی نیاز ساخته و عمدتا خواسته های خود را از طرق دموکراتیک و صحیح پیگیری می نمایند و به هر اختلاف افکن و فتنه انگیزی نه خواهد گفت.
رفتارهای اخیر ایشان به خوبی نمایان نمود که آنها به هیچ روی دغدغه حل مشکلات جامعه و بخش هایی که مدعی نمایندگی آنها را دارند، را نداشته و تنها به منافع خود و اطرافیان محدودشان فکر می کنند و از رهگذر این رفتارهای غیر دموکراتیک و اختلاف افکنانه، هزینه مدیریت جامعه را افزایش می دهند.
گذشته از دامن زدن به اختلافات قومی و محلی و میزان توفیق آنها،حتی منتخبینی که از درون منازعات عمدتا قومی به شورا راه می یابند،کمتر به منافع و مصالح عمومی شهروندان فکر می کنند و طبعا برای انتخاب مجدد،ناچارند منابع موجود را به سمت اهداف غیر عمومی سوق دهند و از این طریق نمی توانند به تخصیص بهینه منابع عمومی نائل شوند.لذا عدم پایبندی به الزامات رقابت سیاسی در سطح عمومی و پیشه کردن رفتارهای قوم گرایانه مترادف است با تن دادن به انواع رانت های سیاسی،اقتصادی در قالب گروه ها و باندهای نامعتبر.
پرواضح است که وزن سیاسی گروه بندی های اجتماعی الزاما تناسبی با کمیت عددی آحاد هر گروه بندی ندارد،چه بسا برخی اقشار و طبقات اجتماعی که به لحاظ کمی طیف گسترده ای را تشکیل می دهند ولی متناسب با معیارها و استانداردهای مورد نظر خود بزرگ پنداران قومی رفتار ننمایند و همین امر الزاما آنها را به اشتباه انداخته و دچار خطای محاسباتی می نماید.
کسانی که در دموکراسی اقلیت و اکثریت را بر بنیاد معیارهای قومی،زبانی و نژادی مطرح می کنند، هنوز از پایه های اندیشه و اصول دموکراسی فاصله دارند،یعنی هنوز زیر نام دموکراسی به دنبال مفاهیم اکقریت و اقلیت نژادی و زبانی هستند که با مفهوم و اصول دموکراسی ناسازگار است.دموکراسی با قوم و قبیله رابطه ندارد،بلکه دموکراسی با مفهوم شهروند ارتباط دارد و شهروندان از طرق سیاسی و در چارچوب موازین تعریف شده آمال خود را پیگیری می نمایند.
در پایان یادآور می شود معمولا پاسخگویی به مطالبات جامعه و تامین منافع عمومی نیازمند تحقق موارد زیر است:
_سازماندهی و نوسازی سیاسی جامعه.
_عقلانی شدن نظام بوروکراسی مبتنی بر لیاقت سالاری.
_توسعه و تعمیق فرهنگ سیاسی و گسترش نهادهای مشترک سیاسی به عنوان زبان مشترک ارتباطی.
_گسترش فرهنگ وفاق و بردباری سیاسی.
_جامعه پذیری و تربیت سیاسی جهت رشد فرهنگ مشارکت و عقلانی شدن رفتار سیاسی.
بدون شک هیچکدام از اینها از رهگذر اختلاف افکنی،ایجاد تفرقه و چند دستگی در میان اقشار مختلف جامعه به دست نمی آید.
نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۶
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۲
مهدي
| 
۱۹:۱۷ - ۱۳۹۶/۰۳/۰۶
درود برشما،تحليل خوبي بود.اميدوارم هوشيار بشوند اين به ظاهر نخبگان كه ديگر از تنور تفرقه ناني به دستشان نمي آيد. مریم
| ۲۱:۲۷ - ۱۳۹۶/۰۳/۰۶
مدعیان به قول شما قومی اگر صرفا وفقط با تکیه بر قومیت خود در انتخابات ظاهر می شدند اینجا در اهواز وخوزستان موفق تر می بودند .مدعیان قومی با اعلام طرفداری از اصلاحات در واقع بخشی از آرای مردمی را که طرفدار جناح مقابل اصلاحگرایی بودند از دست دادند و حتی این اعلام طرفداری از اصلاح طلبان وجهتگیری سیاسی آنان به سمت وسوی اصلاح طلبی باعث شد که توسط برخی رقیبان در انتخابات که بطور کلی مخالف نظام جمهوری اسلامی هستند یا مستقل هستند یا طرفدار جناح مقابل هستند مورد هجمه قرار بگیرند . اینکه در این دوره به جای ائتلاف های صرفا ومطلقا قومی قومیت هایی با جهتگیری سیاسی ظاهر شده اند نشان از رشد سیاسی نسبت به قبل وگذشته ی شهر دارد اما این جهتگیری سیاسی باعث شد که بخشی از آرا خودرا از دست بدهند و رقبا از این جهتگیری سیاسی برای حذف آنها استفاده های بسیار کنند در حالیکه اینجا در خوزستان اگر مانند گذشته صرفا باتکیه بر قومیت خود ظاهر می شدند موفق تر بودند . جهتگیری سیاسی آنها موجب شد طرفداران قومیت های دیگر از یکسو مخالفین نظام از سوی دیگر کاندیداهای ظاهرا مستقل از سوی دیگر و طرفداران جناح های مخالف اصلاح طلبی آنها را مورد هجمه قرار بدهند .
مریم
| ۲۱:۲۸ - ۱۳۹۶/۰۳/۰۶
مدعیان به قول شما قومی اگر صرفا وفقط با تکیه بر قومیت خود در انتخابات ظاهر می شدند اینجا در اهواز وخوزستان موفق تر می بودند .مدعیان قومی با اعلام طرفداری از اصلاحات در واقع بخشی از آرای مردمی را که طرفدار جناح مقابل اصلاحگرایی بودند از دست دادند و حتی این اعلام طرفداری از اصلاح طلبان وجهتگیری سیاسی آنان به سمت وسوی اصلاح طلبی باعث شد که توسط برخی رقیبان در انتخابات که بطور کلی مخالف نظام جمهوری اسلامی هستند یا مستقل هستند یا طرفدار جناح مقابل هستند مورد هجمه قرار بگیرند . اینکه در این دوره به جای ائتلاف های صرفا ومطلقا قومی قومیت هایی با جهتگیری سیاسی ظاهر شده اند نشان از رشد سیاسی نسبت به قبل وگذشته ی شهر دارد اما این جهتگیری سیاسی باعث شد که بخشی از آرا خودرا از دست بدهند و رقبا از این جهتگیری سیاسی برای حذف آنها استفاده های بسیار کنند در حالیکه اینجا در خوزستان اگر مانند گذشته صرفا باتکیه بر قومیت خود ظاهر می شدند موفق تر بودند . جهتگیری سیاسی آنها موجب شد طرفداران قومیت های دیگر از یکسو مخالفین نظام از سوی دیگر کاندیداهای ظاهرا مستقل از سوی دیگر و طرفداران جناح های مخالف اصلاح طلبی آنها را مورد هجمه قرار بدهند .
مریم
| ۲۱:۳۰ - ۱۳۹۶/۰۳/۰۶
مدعیان به قول شما قومی اگر صرفا وفقط با تکیه بر قومیت خود در انتخابات ظاهر می شدند اینجا در اهواز وخوزستان موفق تر می بودند .مدعیان قومی با اعلام طرفداری از اصلاحات در واقع بخشی از آرای مردمی را که طرفدار جناح مقابل اصلاحگرایی بودند از دست دادند و حتی این اعلام طرفداری از اصلاح طلبان وجهتگیری سیاسی آنان به سمت وسوی اصلاح طلبی باعث شد که توسط برخی رقیبان در انتخابات که بطور کلی مخالف نظام جمهوری اسلامی هستند یا مستقل هستند یا طرفدار جناح مقابل هستند مورد هجمه قرار بگیرند . اینکه در این دوره به جای ائتلاف های صرفا ومطلقا قومی قومیت هایی با جهتگیری سیاسی ظاهر شده اند نشان از رشد سیاسی نسبت به قبل وگذشته ی شهر دارد اما این جهتگیری سیاسی باعث شد که بخشی از آرا خودرا از دست بدهند و رقبا از این جهتگیری سیاسی برای حذف آنها استفاده های بسیار کنند در حالیکه اینجا در خوزستان اگر مانند گذشته صرفا باتکیه بر قومیت خود ظاهر می شدند موفق تر بودند . جهتگیری سیاسی آنها موجب شد طرفداران قومیت های دیگر از یکسو مخالفین نظام از سوی دیگر کاندیداهای ظاهرا مستقل از سوی دیگر و طرفداران جناح های مخالف اصلاح طلبی آنها را مورد هجمه قرار بدهند .
مریم
| ۲۲:۰۰ - ۱۳۹۶/۰۳/۰۶
تنها برداشت وجمع بندی که می توان از این دوره انتخابات شورای شهر اهواز داشت آن است که اگر انتخابی از سوی مردم صورت گرفته باشد قومیتی بوده مانند همیشه وگذشته وتاریخ این شهر ودیار وحتی اگر مهندسی منتخبین از سوی سیستم ودستگاه خاصی صورت گرفته باشد چیدمان آن قومیتی بوده است . اینجا خوزستان واهواز است با تهران واصفهان ومشهد به هرحال فرق دارد همیشه انتخابات آن فرق داشته است و این شهر تا رسیدن به انتخاب وانتخابات براساس شایسته سالای و بینش ونگرش سیاسی ودموکراسی ظاهرا فاصله ی زیادی دارد وظاهرا باید راه طولانی بپیماید !!! رییس زاده
| 
۱۶:۲۹ - ۱۳۹۶/۰۳/۰۹
عالی بود استادقوم گرایی ریشه خوزستان را سوزاند تا کی ما باید بیدار شویم نمیدانم.....
کسی که احساسات منو می دزد د شهر مرا هم.... پس لعنت به قوم گرایی که منشا بسیاری از فسادها شده
نظرات بینندگان
آخرین اخبار