یک اقلیم شناس: برای نجات خوزستان باید از کشورهای دیگر آب وارد کرد

آراس-سپیده اسکندری- دکتر ناصر کرمی، اقلیم‌شناس و فعال محیط زیست در همایش بررسی پیامدهای انتقال آب کارون که صبح امروز دوشنبه در دانشکده ی علوم دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد، با اشاره به اقدامات پیشگیرانه و نیز آموزشی اتحادیه اروپا برای مقابله با افزایش احتمالی دو درجه دمای کره ی زمین اظهار کرد: مطابق با برآوردهای اتحادیه اروپا، احتمال می رود تا سال 2070 با افزایش دو درجه ای کره ی زمین روبرو باشیم لذا برنامه های مختلف آموزشی، اجتماعی و اقتصادی در دستور کار این اتحادیه قرار گرفته و درس تغییر اقلیم تبدیل به یکی از دروس اجباری این اتحادیه شده است.

کرمی راد در خصوص وضعیت کنونی منطقه خصیب(خاورمیانه و شمال آفریقا) که زمانی بسیار حاصلخیز بوده و مهد تمدن های بشری به شمار می روند گفت: پژوهش های رسمی جهانی که در سال 2007 منتشر شد، نشان می داد که منطقه خصیب در 2030 در بدترین حالت 1-1.5 درجه و در خوشبینانه ترین حالت 0.5 تا 1.5 درجه افزایش دما را تجربه خواهد کرد.

بدترین وضعیت آب و هوایی در 2030 اکنون برای خوزستان رقم خورده است

وی افزود: این پیش بینی هم چنین برای سال 2070 در خوشبینانه ترین حال 2.5 تا 3 و در بدترین حالت 3-4 درجه افزایش دما را نشان می داد. طبق این برآوردها می بینیم آن چه قرار بود در بدترین حالت در سال 2030 شاهدش باشیم، در حال حاضر رخ داده و اگر با این روند ادامه یابد، بدترین حالت سال 2070 را نیز به زودی تجربه خواهیم کرد.

این اقلیم شناس که با اسکایپ در این همایش سخنرانی کرد، روند بارش در خاورمیانه را از ابتدای قرن گذشته(1900) تا کنون روندی نزولی خواند که به طور مداوم بر سال های خشکسالی افزوده شده و از سال های ترسالی کاسته شده است.

وی با استناد به پژوهش رسمی بانک جهانی درباره ی اجرای پروژه های اقلیمی در کردستان عراق، اذعان داشت: این پروژه که یکی از پر هزینه ترین پروژه ها برای بانک جهانی بوده است و سال های 1960 تا 2100 را در بر می گیرد، نشان می دهد که در طول 60 سال گذشته ناحیه شمال شرق کردستان که در مجاورت خوزستان و لرستان قرار دارد، به سطح تغییر اقلیم معناداری رفته و تا پایان قرن نیز با آن مواجه خواهد بود.

کرمی تصریح کرد: نشانه های موجود نشان از تغییر اقلیم خوزستان می دهند و با در نظر گرفتن وضعیت مشابه برای خوزستان، در آینده با یک سرزمین خشک تر روبرو خواهیم شد که البته این خشکی ناشی از خشکیدگی خواهد بود نه خشکسالی.

این استاد دانشگاه نروژ خشکیدگی را وضعیت پایدار جدیدی خواند که یک منطقه برای بیش از 30 سال به آن دچار شده باشد و نشانه ای از پایان آن نیز وجود نداشته باشد.

وی ضمن هشدار درباره ی افزایش بی سابقه ی دما در منطقه خصیب عنوان کرد: اگر همه ی کشورهای شرکت کننده در کنفرانس جلوگیری از افزایش دمای پاریس به توافقات خود عمل کنند، افزایش 5/3 درجه ای دمای جهان غیر قابل اجتناب خواهد بود در حالی که برای برخی نقاط مانند خاورمیانه و افریقا این رقم دو برابر خواهد بود و ایران افزایش دمای 5 درجه ای را تجربه خواهد کرد.

دکتر کرمی یادآور شد: در حالی که جهان از اتنقلاب صنعتی تا کنون تنها یک درجه افزایش دما را تجربه کرده است، برخی نقاط مانند سوریه و عراق دو درجه و ایران و شمال افریقا 1 و نیم درجه افزایش دما را تجربه کرده اند.

تغییر اقلیم سرنوشت جدید خوزستان است

این متخصصص و فعال محیط زیست تصریح کرد: تغییر اقلیم سرنوشت جدید خوزستان است و فرار از آن اجتناب ناپذیر است.

وی با ارائه ی وضعیت اقلیمی سه شهر استان خوزستان بیان کرد: روند دما و بارش برای دزفول در شمال استان خوزستان از دهه 80 میلادی تا کنون، همواره نزولی بوده و به طور متناوب با کاهش متوسط بارش و دما روبرو بوده ایم.

کرمی روند اتفاق افتاده برای شهر اهواز(در مرکز استان خوزستان) را مشابه دزفول خواند و با اشاره به سخت تر بودن شرایط برای آبادان (در منتها علیه جنوب استان) گفت: از ابتدای دهه ی 60 میلادی، به شکل معناداری، افزایش دما را در این شهر داشته ایم و طبق آمار رسمی وزارت نیرو، 1.1 درجه افزایش دمای ایران را داشته ایم که این رقم برای آبادان، یک و 0.7 درجه افزایش دما بوده است و به سرعت به 2 درجه نزدیک می شود.

وی خاطرنشان کرد: این بدین معناست که پیش بینی ICCP برا ی2070، برای خرمشهر و آبادان الان اتفاق افتاده است.

این اقلیم شناس مقیم نروژ عنوان کرد: روندها در جنوب خوزستان قرابت نزدیک و معناداری با هلال خصیب دارد و این بیان می کند که خوزستان و سوریه و عراق شرایط مشابهی را تجربه خواهند کرد و پیش از سال 2050 با افزایش 3 درجه ای دما روبرو خواهند شد.

تاثیر خشکسالی بر خشکسالی اجتماعی- فرهنگی و روانشناختی، افزایش جنگ ها و تغییرات سیاسی

کرمی با تاکید بر این که خوزستان باید وضعیت جدید اش را بپذیرد گفت: خوزستان باید با پذیرش این واقعیت که 2 درجه گرمتر شده و با 20 درصد کاهش باران روبرو بوده است، و تببخیر و تعرق بالایی را تجربه می کند، و همه ی این ها به سرعت منجر به تغییر چشم انداز این منطقه می شود، به فکر راه حل های کنترل این بحران باشد.

وی از تاثیر خشکسالی و تغییر اقلیم موجود بر استان سخن گفت و اذعان داشت: خشکسالی موجود بر روی منابع آبی و به تبع بر روی کشاورزی استان تاثیرگذار خواهد بود و مشکلات اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی، تغییر زیرساخت های سیاسی را به دنبال خواهد داشت.

دکتر کرمی بیان کرد: تداوم خشکسالی اجتماعی فرهنگی، خشکسالی روانشناختی و تغییر اذهان و شخصیت افراد را منجر خواهد شد؛ به این معنا که در آینده خوزستان افراطی تر و خشن تر خواهد شد و با افزایش پرخاشگری و افسردگی، جای ملال آور تری خواهد شد زیرا بحران های اجتماعی پا به پای ببحران های اقلیمی رشد می کنند.

وی تصریح کرد: در آینده خوزستان جای نامناسبی خواهد بود که افزایش مهاجرتها را در آن شاهد خواهیم بود.

این فعال محیط زیست در خصوص راه حل های خروج از این بحران عنوان کرد: دو راه حل مربوط به تعدیل شرایط اقلیمی و نیز انطباق وجود دارد که بر اساس آن ضمن پذیرش مسئله ی خشکسالی باید در کاهش اثرات آن گام برداریم.

حفظ رطوبت خاک خوزستان مهم ترین اقدام است

کرمی با اشاره به اهمیت تلاش برای حفظ رطوبت خاک خوزستان گفت: مسئولین خوزستان باید این مهم را آویزه ی گوش کنند و مدام به یاد داشته باشند که هیچ چیزی مهم تر از حففظ رطوبت خاک نیست زیرا با این کار از فرسایش خاک و ایجاد ریزگرد جلوگیری شده است و خشکسالی روانشناختی تعدیل خواهد شد.

وی در پاسخ به چگونگی مرطوب نگه داشتن خاک خوزستان اظهار کرد: از آن جایی که تبخیر و تعرق در خوزستان بالاست، باید هر طرح منجر به تبخیر آب مانند سد و کانال کاهش یابد.

این اقلیم شناس گفت: گاو صندوق آب های منطقه، زیر زمین است. باید زمین های خوزستان مانند گاو صندوقی برای حفظ آب موجود عمل کنند.

وی تاکید کرد: حفظ رطوبت خاک شعار و کلید اصلی نجات خوزستان است.

خوزستان نیازمند ترین استان به آب است

کرمی وضعیت استان خوزستان را در مقایسه با دیگر استان ها بحرانی خواند و اذعان داشت: در حال حاضر استانی بحرانی تر از خوزستان وجود ندارد و حتا معتقدم برای نجات خوزستان و کاهش اثرات منفی تغییر اقلیم باید از کشورهای دیگر آب وارد کرد.

وی با ارائه ی آمارهای مستند علمی انتقال آب از خوزستان را اشتباهی بزرگ خواند و آن را به زیان کل کشور دانست.

این اقلیم شناس تاکید کرد: خوزستان الان بیش از همه ی استان های کشور به آب نیاز دارد.

آب به مانند ناموس خوزستان است

این فعال محیط زیست قطره آب را ناموس استان دانست که نباید از استان خارج شود و گفت: خوزستان استطاعت و توان تامین آب نقطه ی دیگری را ندارد و حق استان است که بات آوردن آب از جای دیگر، به آن کمک کنیم تا جای افسرده تری نشود.

وی با تاکید بر تغییر مدیریت آب و نیز الگوی مصرف اذعان داشت: کشاورزی باید با بهای واقعی آب دریافتی منطبق شود لذا باید در سیاست های کشاورزی به سرعت تجدید نظر کنیم.

ریزگردها سرنوشت محتوم خوزستان است

دکتر کرمی در خصوص بحث ریزگردها یادآور شد: ریزگردها سرنوشت محتوم استان خوزستان است و همراه همیشگی این استان خواهد یود.

وی گفت: درباره ی منشا خارجی ریزگردها نمی توان اقدامی صورت داد زیرا کشورهای منشا ریزگرد، درگیر جنگ هستند و با فرض برقراری صلح، به دلیل عدم دسترسی به آب، امکان کنترل آن ها نیست اما در خصوص منشا داخلی ریزگردها باید در جهت تثبیت سریع آن ها گام برداشت.

این متخصص محیط زیست خاطرنشان کرد: مالچ پاشی های کنونی بدون تثبیت گیاهی که نیاز به آب و خاک مناسب دارد، بی نتیجه خواهد بود.

وی خوزستان را برای خروج از بحران، نیازمند مدیریت و الگویی متفاوت دانست و بیان کرد: مدیریت خوزستان باید متفاوت از سایر ایران باشد. خوزستان نیازمند بودجه ی بیشتر و مدیریت منظبق بر وضع موجود است.

کرمی تاکید کرد: مسئله ی خوزستان یک مسئله ی احساسی نیست بلکه یک مسئله ی ملی است و مواضع علم در این باره می تواند به شدت راه گشا باشد.