رییس نظام مهندسی معدن: ضعف دیدگاه ها به معادن استان/ قوانین حامی سرمایه گذار نیستند

   رییس نظام مهندسی معدن  با توجه به سابقه 22 سال کار تولیدی در این زمینه  عنوان کرد: در زمینه معادن استان دیدگاه های کارشناسی بسیار ضعیف است چراکه با توجه به ساختار زمین شناسی استان ما که بیشتر در دوران چهارم است و نداشتن معادن فلزی در گذشته استان خوزستان را یک استان معدنی به حساب نمی آورند.

عبدالرضا حرمتی  بیان داشت: ما 68 نوع ماده معدنی در کل کشور داریم که نزدیک به 14 نوع آن در استان خوزستان موجود است، و در چند نوع آن حرف اول را درکشور می زنیم برای مثال 60 درصد توزیع نمک صنعتی کشور را استان ما تامین می کند و مقام پنجم صادرات نمک دریایی کشور را نیزداریم.

وی افزود: در سال 74 با این که همه فکر می کردند خوزستان یک استان معدنی نیست با مطالعه به این نتیجه رسیدیم که؛ بزرگترین ثروت ناشناخته کشور آب دریاست واستان ما در یک نقطه ی خاص قرارگرفته است، چراکه بالاترین غلظت نمک رادر دنیا خلیج فارس دارد و در شمالی ترین نقطه خلیج فارس استان خوزستان است.

این کارشناس معدن و مواد معدنی گفت:114 عنصر مندلیف در آب دریا هست وهمه فکر میکنند فقط می شود نمک را استخراج کرد در صورتی که عناصر زیادی را می توان از آب دریا استخراج کرد مثل مواد نسوز و سولفات پتاسیم که پودر شیمیایی است، حتی آینده دنیا در اختیار باطری هایی با طول عمر بالاست که ماده اصلی آن لیتیم است وآینده دنیا به دست فناوری لیتیم از آب دریاست.

دانشجوی دکترای مواد معدنی با اشاره به این که نظام آموزشی ما یک نظام تولید محور نیست تصریح کرد:  متاسفانه ما روی داشته هایمان فکر نمی کنیم روی صنایعی  برنامه ریزی می کنیم که دانش فنی آن در اختیار ما نیست هرمجموعه تولیدی در دنیا که دسترسی به مواد اولیه ی خام و ارزان قیمت، انرژی و نیروی انسانی کارآمد را داشته باشد قطعا صاحب بازار دنیا خواهد بود.

 اگر می خواهیم یک اقتصاد را به سمت اقتصاد صادرات محور هدایت کنیم اول باید تولید محور باشیم،نمی توانیم صادر کننده بزرگی باشیم در صورتی که تولید کننده بزرگی نیستیم؛ کالایی را می توانیم صادر کنیم که تولید کرده ایم و پتانسیل اقتصادی اش در اختیار استان ماست،ما اگر کالایی را تبدیل کنیم و مونتاژ کنیم به هیچ وجه نمی توانیم با تولید کننده های بزرگ دنیا رقابت کنیم، ضمن این که باید دانش فنی آن را نیزداشته باشیم..

عبدالرضا حرمتی  با ابراز تاسف از نبود امکانات بیان کرد:در استان فاقد نیروی مهارتی هستیم، ما حتی نیروهای فنی را از جاهای دیگر می آوریم پس اگر ما قرار است به یک تولید خوب برسیم باید در تمام حوزه ها مهارت های خاص داشته باشیم؛ ما موزه صنعتی در استان نداریم، اتفاقی که در کشور های دیگر می افتد این است که وقتی فرزندان را آموزش می دهند آنها را به  واحدهای صنعتی می برند،ما واحد صنعتی شاخص نداریم که جوان ها را به سمت آن سوق دهیم. فارغ التحصیل های ما مهارت فنی وحرفه ای ندارند، امروزمشکلات واحدهای تولیدی ما  به خصوص استان خوزستان از این تیپ مشکلات است.

تولید کننده بزرگ نمک دریایی افزود: امروزه با قانون تجارت سال 1334 که طبق آن ثبت شرکت 100 هزار تومان بود همچنان طبق همان سالها برای ثبت شرکت هزینه می پردازیم، اما آن زمان این پول درآن تاریخ چه ارزشی داشت و حالا چه ارزشی دارد اگر مبنا در آن زمان این بود که هرکسی نمی توانست وارد این کار شود امروز این 100 هزار تومان باعث شده است موجی از شرکت های کاغذی درست شود.

وبه این شکل شرکت های اصلی هم نمی توانند رقابت خوب داشته باشند، اگر بخواهیم تولید محور باشیم و تولید ما هم صادرات محور باشد باید یک نقشه راه فراهم کنیم از بخش آموزش و قوانین همه را تبدیل به یک پازل کنیم  تا این پازل نتیجه اش تولید ما باشد.

حرمتی گفت:  باوجودی که قوانین ما مرتب دارد عوض می شود یک سرمایه گذار طبق کدام قوانین ثابت ما می تواند سرمایه گذاری کند، زیرا وزارت خانه ای که او با آن قرارداد می بندد مشخص نیست تا 5 سال دیگر با یک وزارت خانه دیگر ادغام نشود اصلا وجود داشته باشد ما تمام برنامه هایمان 5 ساله است برنامه های 20 ساله کجاست، چشم اندازقابل قبول نیست  مثلا در استان ما کدام کالا صادرات محور است، پتانسیل ها را شناسایی کنیم، اگر توانستیم یک نقشه راه فراهم کنیم آنوقت می توانیم امیدوار باشیم برای 10 سال آینده در این نوع کالا حرف اول را در دنیا بزنیم.

رییس نظام مهندسی معدن از شروع این کار در بخش نمک صنعتی خبر داد و تشریح کرد: 20 سال است داریم کار می کنیم از لحاظ آماری 273 میلیون تن نمک در دنیا تولید می شود، 14 هزار نوع محصول مستقیم و غیر مستقیم از نمک تولید می شود شما هیچ کالایی را اطرافتان پیدا نمی کنید که این چنین باشد، اولین زنجیره پتروشیمی نمک واحدهای کلر آلکالی هستند ؛ بدون نمک دریا واحد های پتروشیمی تعریف نشده است چون ارزان ترین واحد صنعتی  که 60 درصدکلر و 40 درصد آن سدیم است نمک است و از تجزیه نمک به گاز کلر می رسند ؛ امروز ما واحدی را ساخته ایم که یک میلیون تن نمک تولید می کنیم  به گونه ای که از 25 میلیون تن نمک دریایی دردنیا 5/1 میلیون تن آن در خوزستان تولید می شود ما سهم پنجم را در دنیا داریم،و این اتفاقی نادر است. 

حرمتی با اعلام این که این دانش از سال 1930که صنایع به وجود آمد شروع شده است عنوان کرد: ما معادن نمک دریایی زیاد داریم اما نمک دریایی ما به دلیل این که از همگنی خاصی برخوردار است ویک فرایند خاص دارد همیشه یک نمک یکنواخت تولید می شود،  دانش فنی آن در اختیارو انحصار 5 کشوربیشتر نیست و ما آن را بومی سازی کردیم  و تنها شرکتی که توانسته داین دانش را بومی کند شرکت ما بوده است وتنها واحد کشور هم هستیم حتی در کل آسیا تنها شرکتی که می تواند طراحی کند درذیاچه نمک را ما هستیم.

وی دررابطه با پایین آوردن نرخ خروج ارز از کشور با این صنعت توضیح داد: در این زمینه چیزی در حدود 70 میلیون دلارصرفه جویی ارزی داریم، نیاز پتروشیمی منطقه ویژه را شرکت ما تامین می کند، البته فقطواحد های کلر الکالی؛ زیرا هر پتروشیمی نمک نیاز ندارد؛ برای دیگر واحد ها، پتروشیمی اروند مواد اصلی تولید می کند و اگر نتواند این تولید را داشته باشد این زنجیره دچار مشکل می شود.

وی میزان اشتغالزایی این صنعت را باتوجه به فصلی بودن آن چنین بیان کرد: از فروردین تا آبان 100 نفر دائم و 150 نفر موقع برداشت اضافه می شوند که تعداد نیروی  کار به طور مستقیم 250 نیرو است.

حرمتی با اشاره به استفاده نکردن از تسهیلات بانکی در این راه اظهار کرد: هزینه احداث این پروژه بیش از 300 میلیارد تومان است ،1800 هکتار دریاچه داریم که همه هم خود ساخته و ایرانی است و60 کیلومتر هم جاده زده ایم. دو واحد داریم که یکی از آب دریا تولید می کنیم و در کیلومتر 7سربندر- آبادان است.

حرمتی نمک دریایی را جز سالم ترین و گران ترین نمک دنیا خواند و اضافه کرد: نمکی خوب است که از آب های آزاد به دست می آید غیر از آن دریایی نیست، متاسفانه ارومیه که خشک شد یک عده سود جو نمک آن را به نوان نمک دریا فروختند اما این نمک فلزات سنگین دارد.و خیلی از بیماری ها ناشی از فلزات سنگین است.

وی با بیان اینکه اولین باغ موزه نمک را نیز داریم تولید می کنیم. افزود: نمک دریا 4برابر نمک عادی شوری دارد و با تجه به این که سرانه مصرف ما 16 گرم در روز است اما سرانه مصرف جهان 4 گرم در روز است، اگر وارد ساختار مصرف کشور شود مصرف نمک به یک چهارم تقلیل می یابد ما این کار را در شهرک صنعتی شروع کردیم 20 ماه و اولین نمک دریایی کشوروارد بازار می شود.

هر شوری نمک نیست نمک ساختار علمی دارد نمک دریا به خاطر این که رسوب نمی کند در بدن فشارخون ایجاد نمی کند، وما برای اولین بار 30 نمونه نمک فراوری شده به بازار می دهیم. 

کارشناس ارشد مواد معدنی گفت: انتظار ما ازکل دولت این است که اقتصاد را به بخش خصوصی واگذار کنند، بنگاه های اقتصادی بخش دولتی به بنگاه های خصوصی واقعی  تبدیل شود هرموقع این اتفاق صورت گیرد اصل 44 انجام می شود.

 این تنها پروژه ای است که بخش خصوصی و دولتی در کنار هم کار می کنند؛ بیش از 22 کیلومتر خط لوله بین ما و پتروشیمی است یعنی یک زنجیره تولید؛ ما یک پنجم قیمت جهانی نمک خود را به بخش دولتی می دهیم. که جز افتخارات ما است.

وی دلیل مسکوت نگه داشتن این طرح را اصرار دیگران مبنی بر دولتی شدن آن دانست و بیان کرد: سقفی که برای بخش خصوصی  تعیین می شود  اجازه گسترش را نمی دهد، 20 سال طول کشیده است تا ما این پروژه را به سرانجام برسانیم، ما یک زمانی با 5 استعلام کار را به سرانجام می رساندیم واین امروز به 23 استعلام رسیده است، تا بخواهیم این مراحل را طی کنیم یا آن صنعت از بین رفته یا خود فرد از بین رفته است.

حرمتی اذعان کرد: در قانون بخش معدنی  گفته شده می توان تا 600 هکتارپروژه احداث کرد و زمان پروانه بهره برداری آن هم 25 سال است اما در استان طی دستور العملی آن را به 5 هکتار تبدیل کردند، واحدها کوچک و همه ورشکست شدند، واحدهای بزرگ می توانند قیمت تمام شده را پایین بیاورند ما  به اسم اشتغال به دنبال کوچک کردن واحد ها هستیم  اما هر چقدر هم اشتغال تولید شود تا قیمت تمام نشده قابل رقابت نباشد شکست می خوریم.

این تولید کننده برتر استان اضافه کرد: دیدگاه ها باید عوض شود، قبلا ما با 1800 هکتار کار را شروع کردیم امروز من این کاررا زیر 10000هکتارانجام نمی دهم،چرا که باید قدرت صادراتی داشته باشیم، 5 دریاچه در استرالیا هست که هر کدام 15 هزار هکتار است و 13 میلیون نمک برای 5پتروشیمی کره تولید می کند ، ما اگر بخواهیم نتایج بزرگ داشته باشیم باید بنگاه های کوچک تولید نکنیم.

عبدالرضا رحمتی شعار دولت سابق مبنی بربنگاه های زودبازده کوچک را بی نتیجه خواند وبیان داشت: باید خوشه های بزرگ تولید کنیم و واحد های کوچک هم در دل آن داشته باشیم تا یک زنجیره واحد باشیم.صرف کار کردن مهم نیست خوب کار کردن و خوب فکر کردن مهم است.

وی در پایان خبر از تولید مواد نسوز و پودر شیمیایی از آب دریا را داد و ابراز امیدواری کرد: ما هم باید چون دیگر کشورها  شهرهای کنار دریا را به زیباترین وکار آمدترین شهرها تبدیل کنیم.